40 lat temu, w niedzielę 13 grudnia 1981 r. o godz. 6 rano, Polskie Radio nadało wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym informował on Polaków o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego (WRON) i wprowadzeniu na mocy dekretu Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju.
W niedzielę 12 grudnia w przededniu 40. rocznicy wprowadzenia stanu wojennego w Polsce spotkaliśmy się, aby uczcić pamięć ofiar i bohaterów tamtych wydarzeń, którzy w wyniku działań ówczesnej władzy straciły życie, zdrowie, wolność.
W uroczystościach uczestniczyli: burmistrz Krzysztof Gołaszewski wraz z sekretarz gminy Joanną Micotą, przewodniczący Sławomir Maciejewski oraz radni Rady Miejskiej: Krystyna Grabowska, Leszek Gulewicz, Andrzej Mojkowski, Adam Perkowski, Piotr Pułkośnik, Andrzej Rogowski i Stanisław Żochowski. Obecny był również radny Rady Powiatu Białostockiego Andrzej Gąsowski. Nie zabrakło pocztu sztandarowego oraz członków i przedstawicieli Klubu Więzionych, Internowanych i Represjonowanych w Białymstoku, Koła Terenowego w Łapach z przewodniczącym Zenonem Perkowskim na czele. We mszy św. oraz spotkaniu przy Krzyżu licznie uczestniczyli także mieszkańcy.
Uroczystości rozpoczęły się montażem słowno-muzycznym w wykonaniu uczniów Szkoły Podstawowej nr 2 im. Mikołaja Kopernika w Łapach, które poprzedziły mszę św. w kościele św. Ap. Piotra i Pawła w intencji osób represjonowanych w trakcie stanu wojennego.
Mszę św. celebrował i przewodniczył ksiądz proboszcz Wojciech Stefaniak.
- Dzisiaj modląc się w intencji wszystkich ofiar stanu wojennego – zabitych, rannych, więzionych, internowanych, na różne sposoby prześladowanych, jednocześnie oddajemy im hołd i podziwiamy ich odwagę w przeciwstawianiu się złu – mówił burmistrz Krzysztof Gołaszewski, który zabrał głos podczas mszy św. Pan burmistrz podkreślał, że „pragnienie godnego życia w pogłębiającym się kryzysie gospodarczym, ale przede wszystkim wolności, demokracji, wyzwolenia z komunistycznej dyktatury i sowieckiego wpływu była silniejsza i potężniejsza niż cały aparat władzy, 70 tys. żołnierzy Wojska Polskiego, 30 tys. funkcjonariuszy MSW, czołgi, wozy bojowe, wojskowe patrole na ulicach i wszystkie represje stanu wojennego (…). Nawet tak ostateczne środki jak wprowadzenie stanu wojennego nie przerwały i nie stłumiły procesu przemian, które ostatecznie doprowadziły do tego, że żyjemy wolnej, demokratycznej i suwerennej Polsce”.
Modlitwę wiernych przygotował i odczytał Henryk Jurczak członek Klub Więzionych, Internowanych i Represjonowanych w Białymstoku, Koła Terenowego w Łapach.
„Na zakończenie mszy św. przewodniczący Rady Miejskiej w Łapach Sławomir Maciejewski podzielił się refleksją na temat anonimowości ofiar stanu wojennego. Ofiary te mają konkretne imiona i nazwiska. Instytut Pamięci Narodowej ustalił, że zweryfikowana listę 56 ofiar należy traktować jako minimalną liczbę śmiertelnych ofiar stanu wojennego.
Przewodniczący przypomniał nazwiska i imiona: Stanisława Kosteckiego - pierwszej ofiary stanu wojennego, który zmarł 15 grudnia 1981 podczas pacyfikacji strajku na Politechnice Wrocławskiej, 17- letniego Emila Barchańskiego - najmłodszej ofiary stanu wojennego, 19- letniego Grzegorza Przemyka i 20- letniego Antoniego Browarczyka. Zachęcał do zapoznania się z życiorysami tych osób, pozwoli to lepiej zrozumieć ogrom tej tragedii. Apelował, abyśmy 13.12.2021 o godz. 19.30 w oknach naszych mieszkań ustawili zapalone świece jako symbol pamięci o ofiarach stanu wojennego, a także jako wyraz wdzięczności dla inicjatorów "światła wolności" Świętego Papieża Jana Pawła II oraz Prezydenta USA Ronalda Regana, którzy w wigilię 1981 po raz pierwszy zainicjowali to działanie".
Następnie uczestnicy obchodów przemaszerowali pod Krzyż Solidarności, który znajduje się obok dawnych Zakładów Naprawczych Taboru Kolejowego.
Burmistrz Krzysztof Gołaszewski zachęcił zgromadzonych w tym miejscu do wspomnień i refleksji na temat stanu wojennego. Serdecznie podziękował dyrekcji, nauczycielom i uczniom Szkoły Podstawowej nr 2 za obecność. Pan burmistrz podkreślał ogromną rolę młodych ludzi w pielęgnowaniu historii. Prosił, aby niosąc pamięć o trudnej przeszłości kształtowali lepszą przyszłość. Do tych słów odnieśli się także radny powiatowy Andrzej Gąsowski i członek Klubu Więzionych, Internowanych i Represjonowanych w Białymstoku, Koła Terenowego w Łapach.
Przy Krzyżu zostały złożone symboliczne wiązanki kwiatów i zapalono znicze.
Z kolei przewodniczący Sławomir Maciejewski zaprosił wszystkich chętnych, aby jeszcze raz 13 grudnia o godz. 17.00 w dowód pamięci o ofiarach stanu wojennego zapalili pod tym krzyżem znicze.
Stan wojenny został zawieszony 31 grudnia 1982 r., a ostatecznie odwołany 22 lipca 1983 r.